Wall Street

HOEVEEL IS EEN TRILJOEN?
New York, dinsdag--Bijna een triljoen dollar heb ik maandag 30 september op Wall Street in New York zien verdampen. Gewoon in de lucht verdwijnen, omdat het Amerikaanse congres niet voor het voorstel van president Bush stemden om de economie uit de impasse te halen.Een triljoen dollar is een miljoen dollar hoopjes die elk een miljoen dollar waard zijn. Zeg maar een miljoen maal een miljoen. De crisis die het land in zijn greep houdt en de financiele stabiliteit van de hele wereld in gevaar brengt, is vorig jaar al ontstaan om een vrij eenvoudige reden. Amerikanen leven al jaren op te grote voet door geld van de bank te lenen en daarmee consumptiegoederen te kopen die voor een groot deel in China en andere goedkope landen worden gemaakt. Maar ook om huizen, auto's, studiegelden te financieren. Banken zelf hebben al dat geld dat ze uitlenen niet en lenen op hun beurt weer geld van het publiek.Maar een groot deel van de mensen, dat op te grote voet leeft en teveel heeft geleend, kan de lening niet terugbetalen en de banken zijn nu dus in de problemen. Veel huizen bijvoorbeeld met hypotheken gefinancierd wordne terug gevorderd. Niet alleen staan de mensen op straat maar daarmee hebben de banken hun geld nog noet terug. Want die huizen zijn veel minder waard geworden door het grote aanbod en de geringe vraag.
Amerika, Amerika .
Het gekke is dat politiek Amerika, dat in principe uit twee partijen bestaat, de Republikeinen en de Democraten, eigenlijk precies verdeeld is. President Bush, een Republikein, stelde een reddings pakket voor van 700 miljard dollar voor om de banken te redden. 700 miljard is 700 hoopjes van een miljoen dollar. Republikeinen zijn in het algemeen meer voor de markt van vraag en aanbod die het werk moeten doen. Een soort natuurlijk selectie waarbij de zwakken in de samenleving de verliezers zijn. Dus het bedrijfsleven, grote olie bedrijven en banken en dergelijke, is de winnaar. Maar het grootste deel van zijn eigen partij stemde tegen het plan, terwijl de Democraten, die over het algemeen voor een socialer Amerika zijn [ meer en beter gezondheidszorg, betere scholen en onderwijs, Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft het reddingsplan van 700 miljard dollar voor de economische crisis waarmee de VS worstelen, verworpen: 228 afgevaardigden stemden tegen, 205 voor het reddingsplan. Op de beurs op Wall Street waar ik nu om me heen kijk, dook de Dow-Jones, dat is de grootste index, meteen spectaculair omlaag met bijna 800 punten of 6,98%. Dat is in punten de scherpste daling ooit op één dag. De Nasdaq, de index voor enkele andere meest technologische fondsen, ging onderuit met maar liefst 9,14%. De verwerping van het plan is ook slecht nieuws voor de financiële sector in Azie, Latijns Amerika en Europa. Niemand weet wat er in de toekomst gaat gbeuren.Toch was er een klein beetje hoop op Capitol Hill wara het Huis zetelt. De voorstanders van het plan maakten zich sterk dat het plan snel opnieuw gestemd kan worden, en dat ze uiteindelijk maar elf Democraten meer moeten overtuigen om het reddingsplan er toch door te krijgen.Als dat niet lukt, moet de architect van het reddingsplan, Henry Paulson minister van Financien, terug naar de tekentafel met zijn plannen. Pas als het Huis van Afgevaardigden en later de Senaat akkoord gaan met het voorstel, mag president Bush zijn handtekening zetten. Daarna kan het reddingsplan in werking treden. Dat is democratie.De stemming verliep spannend. In de ruim tien minuten durende procedure ging het aantal voor- en tegenstemmers nagenoeg gelijk op.Pas toen de stemming even stil werd gelegd en daarna werd hervat, bleken de tegenstanders de meerderheid te hebben. Het waren overigens niet alleen de Republikeinen die zoals verwacht in grote getale tegenstemden. 94 Democraten stemden tegen en nekten daarmee het plan. Ze volgen de meerderheid van de Amerikanen. Die lieten overal weten tegen het plan te zijn. De doorsnee-Amerikaan vindt dat het de roekeloosheid van de beursjongens beloont.President Bush zei erg teleurgesteld te zijn en roept een crisisvergadering bij elkaar.
Obama ziet het nog zitten
De Democratische presidentskandidaat Barack Obama blijft hoopvol dat het Amerikaanse parlement uiteindelijk instemt met het reddingsplan voor de economie."Ik ben ervan overtuigd dat het gaat lukken. Het gaat alleen een beetje moeizaam", zei Obama op een verkiezingsbijeenkomst in Westminster.Obama voegde eraan toe dat besluitvorming wel vaker lastig is in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Wat ter stemming lag was sowieso al een aangepaste versie van het voorstel dat minister van Financiën Henry Paulson vorige week indiende. Maar zelfs dit ging te ver voor een meerderheid van de volksvertegenwoordigers. Ze zien het idee niet zitten dat de regering honderden miljarden besteedt aan steun aan bedrijven.Het nieuwe voorstel was erop gericht financiële instellingen met geld van de spaarders onverkoopbare effecten. Het oorspronkelijke voorstel van Paulson, dat slechts drie kantjes telde, was door de vele antekeningen die de afgelopen week zijn toegevoegd, uitgegroeid tot een wetsontwerp van ruim honderd pagina's. De maximale bestedingsruimte van 700 miljard dollar bleef gehandhaafd, maar het op te richten noodfonds kreeg in eerste aanleg de beschikking over 250 miljard dollar. Dat kon dan op verzoek van de president oplopen tot 350 miljard dollar. Verdere uitgaven moesten eerst aan het Congres worden voorgelegd.In ruil voor de hulp zou de regering een belang in de bedrijven krijgen die van het programma gebruik maken. Dat moest ervoor zorgen dat de belastingbetaler ervan profiteert als de betreffende ondernemingen er weer bovenop komen.
Winst
Het was de bedoeling dat de regering opgekochte bezittingen weer door zou verkopen. Als de markt eenmaal is gekalmeerd, is het niet uitgesloten dat daarop zelfs winst wordt gemaakt, die dan weer moest terugvloeien in de staatskas.Het nieuwe voorstel voorzag ook in een scherp toezicht op de uitvoering van het programma. Sommige volksvertegenwoordigers vonden dat de minister van Financiën in het oorspronkelijke voorstel te ruime bevoegdheden kreeg.Ook werd in de nieuwe versie paal en perk gesteld aan hoge vergoedingen en gouden handdrukken voor topbestuurders van betrokken bedrijven.De Republikeinen lagen vorige week al dwars. Zij zagen het niet zitten om gemeenschapsgeld te gebruiken om bedrijven te redden, zonder dat daar strenge voorwaarden aan waren verbonden.Zij kwamen met een alternatief idee, dat de verantwoordelijkheid bij private partijen legde. De Democraten bestempelden dat voorstel echter als onwerkbaar.Nancy Pelosi, de voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, reageerde teleurgesteld op het afwijzen van het reddingsplan voor Amerikaanse banken. "De Democraten hebben dit plan gesteund, terwijl het niet eens ons voorstel was", aldus Pelosi. Ze ging even voorbij aan het feit dat 94 leden van haar fractie tegen stemden.Ook commissievoorzitter van Financiën, Barney Frank, had gehoopt op goedkeuring van het plan. "Sommigen denken blijkbaar dat er geen crisis is", aldus de Democraat, die nauw betrokken was bij het ontwikkelen van de plannen.De Democraten gaven meteen na de stemming aan verder te willen werken aan het ontwikkelen van verdere plannen. "Dat vereist dan wel wat coördinatie aan de kant van de Republikeinen, anders krijgen we niets voor elkaar", aldus Frank, die verder zei "ontsteld te zijn over de kleinzerigheid" van de tegenstemmende Republikeinen. Amerika is in paniek. De spaarders rennen nog niet naar de bank om hun spaarcenten op te halen en onder een matras thuis te verstoppen. Ze slaan de handen voor het gezicht. Ze schreeuwen en huilen dat ze hun spaarcenten, war z ehard voor hebben gewerkt en gespaard, kwijt cent. 700 miljard, bijna een triljoen dollar gewoon weg. Verdampt. Dat is 700 hoopjes van een miljoen dollar elk.
Anton JieSamFoek op Wall StreetNew York, 30 september 2008